مصطفی شبه در نشست خبری بحران خشکسالی و کمبود آب در استان خوزستان که امروز سهشنبه (سوم بهمنماه) در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: در خوزستان پنج حوضه آبی زهره و هندیجان، مارون و جراحی، کارون، کرخه و دز وجود دارد. در دو حوضه "زهره و هندیجان" و "کارون و جراحی" چند سال است که دچار خشکسالی هستیم. بر همین اساس باید سیاستهای سطح کشت ما بر اساس میزان منابع نقد ذخیره در سدها باشد .
وی افزود: سطوح کشت باید بر اساس میزان ذخایر مشخص شوند اما معمولا میبینیم که بیش از مقدار مشخص شده کشت میشود و بالا رفتن سطوح زیر کشت تأمین آب را دچار مشکل میکند. در حوضه زهره و هندیجان و مارون و جراحی، بیش از جاهای دیگر با این مشکل دست و پنجه نرم میکنیم .
معاون حفاظت و بهرهبرداری از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان، گفت: در حوضه زهره و هندیجان هیچ منابع آبی قابل ذخیرهای وجود ندارد. چرا که سازههایی برای این منظور در آن مناطق وجود ندارد. به تبع ما نیز بر اساس میزان آبی که معمولا به عنوان دبی رودخانه تلقی میکنیم، باید برای کشت برنامهریزی کنیم. با این میزان آب باید کمتر از 10 هزار هکتار را تحت پوشش قرار دهیم. در حالیکه بیش از 30 هزار هکتار در این حوزه کشت شده است. در سالهای قبل بیش از 45 هزار هکتار برای الگوی کشت پیشبینی کرده بودند. در حالیکه این مقدار اصلا متناسب با شرایط جدید نیست .
شبه گفت: مخزن سد مارون بیش از یک میلیارد و 200 میلیون مترمکعب حجم دارد اما عملا نتوانستیم بیش از 600 میلیون مترمکعب آورد برای آن فراهم کنیم. در این حوضه بیش از حد منابع آبی کشت شده است و ما این مسأله را در شورای حفاظت استان اعلام کردهایم .
وی تصریح کرد: در حوضه کارون مجبور شدیم سطوح قابل کشت را تقلیل دهیم. همچنین اعلام کردیم که در حوضه کارون، آبی که رها میشود، حدود بیش از 40 مترمکعب در ثانیه نسبت به آوردی که در آن ناحیه داریم بیشتر است. با توجه به اینکه فصل تابستان را پیش رو داریم، اگر بارشهای پیشبینی شده به وقوع نپیوندد، وضعیت ما حادتر خواهد شد. با این شرایط، این مقدار رهاسازی نمیتواند ثابت باقی بماند و در نهایت ما مجبور میشویم دبی رودخانه را کاهش دهیم که آثار آن را در 10 روز گذشته در کارون دیدیم .
معاون حفاظت و بهرهبرداری از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان ادامه داد: در چنین شرایطی آبگیرهایی که چه در بحث آب شرب و چه در بحث صنعت فعال هستند نسبت به شرایط عادی دیگر قادر نیستند آب برداشت کنند و دچار اختلال میشوند. در حوضه کرخه علیرغم اینکه به طور نسبی شرایط ذخایر ما بهتر بود، اما اگر در این مناطق نیز مدیریت صحیحی اعمال نکنیم، طولی نمیکشد که در مدیریت این حوضه نیز با مشکل مواجه شویم .
شبه افزود: در شرایط فعلی برای اینکه فصل تابستان را به نحو مطلوب پشت سر بگذاریم باید تمهیداتی در نظر بگیریم. حدود 430 هزار هکتار شبکه مدرن و نیمه مدرن در سطح استان وجود دارد. در شبکههای مدرن امکان مدیریت توزیع آب بهتر فراهم میشود. بخش عمده تلفات آب ما در مزرعه رخ میدهد و انتظار داریم که مصرفکنندگان با استفاده از آبیاری در شب، پایش آب و ... در این شرایط به ما کمک کنند .
وی خاطرنشان کرد: با توجه به این مسأله که با کمبود آب مواجهیم باید در الگوی کشت نیز تجدیدنظر کرده و از کشتهای پرمصرف اجتناب کنیم. اما در سال 95 - 96 شاهد بودیم علی رغم مخالفت های سازمان آب و برق بالغ بر 65 هزار هکتار شلتوک در استان کشت شد درحالی که شلتوک بیش از 5برابر گندم به آب نیاز دارد. باید برای بهار و تابستان سال آینده برنامهریزی شود اما با توجه به کمبود آب موجود برای کشت هیچگونه برنامهریزی و تأمین آبی نکردهایم چراکه ذخایر آبی ما جوابگوی برنامهریزی برای کشت ما نیست. ما از تجارب سالهای گذشته استفاده میکنیم. هشدارهای لازم به دستگاهها داده شده است و انتظار داریم که دستگاهها به این مسأله توجه داشته و آن را جدی بگیرند.
منبع: ایسنا