تشکیل «ستاد نجات بخشی زریبار» یکی از اقدامات دولت یازدهم در کردستان بود ولی با وجود اینکه «نخستین اقدام نجاتبخشی» زریبار جلوگیری از ورود فاضلاب به دریاچه عنوان شد ظاهراً دولت در به سرانجام رساندن آن موفق نبوده و آخرین خبر در ارتباط با این مهم حاکی از «سرریز فاضلاب 11 روستا در نگین غرب کشور» است!
به گزارش تابناک کردستان، وعدههای مسئولان به مردم انگار جزئی از وظایف آنها شده و اگر فردی یا رسانهای بخواهد میزان پایبندی مدیران به وعدههایی که میدهند را بررسی کند، یکی از منصفانهترین کارهایی که میتواند انجام دهد آن است که سخنان آنها در جلسات مختلف را در کنار هم قرار داده و قضاوت درباره آن را به مخاطب واگذار کند که در این نوشتار، سخنان و وعدههای مدیران دولت یازدهم درباره «دریاچه زریبار مریوان» مورد بررسی اجمالی قرار میگیرد.
از دیرباز یکی از مسائل مورد توجه مردم استان کردستان، میزان توجه دولتهای مختلف به موضوع حفاظت از دریاچه زریبار به عنوان مهمترین سرمایه زیست محیطی استان کردستان است، امری که در دولتهای گذشته توجهی شایسته به آن نشده است.
هرچند اقداماتی چون تشکیل ستاد نجاتبخشی زریبار در دولت یازدهم سبب شد مردم کردستان به تغییر شیوه مواجهه دولتمردان با مشکلات زریبار امیدوار شوند اما این امیدواری با سخنان «اسماعیل کهرم»، مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، تا حد زیادی کمرنگ شد.
وی آبانماه 94 در نخستین همایش ملی حفاظت و احیای تالابها و دریاچهها با محوریت دریاچه زریبار که در مریوان برگزار شد، گفت: «دولت تدبیر و امید در مباحث محیط زیست تنها شعار سر میدهد» و با انتقاد از عملکرد دولت نسبت به دریاچه زریبار اظهار کرد: «در مورد احیای دریاچهها مردم باید خود به فکر باشند و با فشار بر مسئولان استانی و شهرستانی آنها را پای کار آورده و خود نیز هماهنگ و همراه آنها باشند».
از مواردی که همواره به عنوان یکی از مهمترین تهدیدها علیه حیات زریبار از آن نام برده شده ورود فاضلاب روستاهای اطراف دریاچه به آن بوده و شاهد اهمیت این موضوع هم آنکه، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کردستان، دیماه 93 در جلسه ستاد نجاتبخشی دریاچه زریبار گفت: «نخستین اقدام برای نجات بخشی دریاچه زریبار باید جلوگیری از ورود فاضلاب روستاها به این دریاچه باشد».
وی همچنین در خبری که 13 دیماه 93 در پایگاه اطلاعرسانی استانداری کردستان منتشر شده اعلام کرده: «خوشبختانه عملیات انتقال و کنترل فاضلاب روستاهای حاشیه دریاچه زریبار، 85 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و تا پایان سال مالی 93 این عملیات که تاثیر زیادی در کنترل آلودگی اکوسیستم زریبار دارد، پایان مییابد».
تا اینجا بخشی از وعدهها و عملکردهای ادعایی دولت درباره زریبار یادآوری شد اما چند روز قبل هم معصومه ابتکار، که از سوی برخی منتقدانش همواره به سیاسیکاری متهم بوده، با انتشار عکسی از زریبار در صفحه اینستاگرام خود، بخشی از گفتوگوی مدیرکل حفاظت از محیط زیست کردستان با «آنا» را نقل کرده که در آن «حال زریبار خوب» توصیف شده است و یکی از استدلالها برای اثبات حال خوب زریبار در مصاحبه مذکور، این است که از روستاهایی که فاضلاب آنها به زریبار وارد میشد «6 روستا به سیستم تصفیه فاضلاب متصل شد و دو روستا مانده که قرار است تا خرداد 95 این دو روستا نیز به سیستم فاضلاب متصل شوند».
اما با گذشت تنها چند روز از انتشار این خبر و توجه «ابتکار» به آن، حق مرادی کارشناس محیط زیست استان کردستان در گفتوگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، از «سرریز فاضلاب 11 روستا در نگین غرب کشور» خبر داده که این امر پرسشهایی را درباره صحت و سقم ادعاها درباره کارهای انجام شده توسط دولت «تدبیر و امید» برای دریاچه زریبار به اذهان متبادر کرده است.
اگر بخواهیم این اخبار را با خبری که در یکی از رسانههای محلی شهرستان مریوان که از زبان معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کردستان منتشر شده، مقایسه کنیم، ابعاد ادعاها درباره «نجاتبخشی زریبار» روشنتر میشود.
امیر قادری 13 مرداد 94 در سفر به مریوان و در جلسهای در هتل جهانگردی این شهر صراحتاً عنوان کرده بود: «با تلاش و پیگیرهای به عمل آمده تا 10 روز آینده پروژه فاضلاب روستاهای ضلع غربی دریاچه زریبار تکمیل و دیگر شاهد هیچ گونه سرازیرشدن فاضلاب به داخل دریاچه نمیباشیم».
حال با فرض صحت اخباری که در این مقال به آنها اشاره شد و با لحاظ اینکه ظاهراً هیچکدام از این خبرها تکذیب نشده، پی بردن به برخی واقعیتها درباره «نجات دریاچه زریبار» چندان سخت به نظر نمیرسد.
پایان کلام اینکه، پایگاه اطلاعرسانی استانداری کردستان در خبری با عنوان پرطمطراق «خط و نشان صریح استاندار کردستان برای نجات دریاچه زریبار» که دی ماه 93 بر روی خروجی خود قرار داد از قول استاندار کردستان نوشت: «ریاست سازمان حفاظت محیط زیست برای نجات زریبار قولهای مساعد ویژه به استان داده است» اما بنا بر آنچه در این وجیزه آمد انگار نجات زریبار، «ابتکار» غیرسیاسی میخواهد و واقعیت همان سخنانی بود که «کهرم» در مریوان بیان کرد و مردم، خود باید برای نجات دریاچه آستین بالا بزنند، چرا که با کمال تأسف، حال زریبار چندان هم خوب نیست!
فرید کریمی